Ana Sayfa Resim Galerisi Cinsin Orijini Cinsin Tarihçesi Endemizm Durumu Cinsin Terminolojisi Genel Özellikleri Revizyonlar - Yayınlar Türkiye'deki Tür Listesi Cinsin Toksikolojisi ve Önemi Kaynakça İletişim Adresleri Alt Cins ve Seksiyon |
Cinsin Toksikolojisi ve Ekonomik Önemi
İhtiva ettiği takson sayısı bakımından dünyanın en büyük cinsi olan Astragalusun ayrıca ekonomik önemi de vardır. Son yıllarda yapılan çalışmalar bu cinsin insan hayatı için oldukça önemli olabileceğini göstermiştir [100]. Yurdumuzda cins üyelerinin bazıları hayvan yemi olarak kullanılırken, özellikle dikenli olanları da erozyonla mücadelede kullanılmaktadır. Ayrıca A. gummifer Lab. ve A. microcephalus Willd. türlerinden elde edilen kitre, ilaç, gıda ve tekstil sanayisinde kullanılmaktadır [38, 21]. İlaç veya eczacılık sanayisinde kullanılan kitre, merhem olarak bazen öksürüğe karşı iyileştirici ilaç olarak kullanılıyorsa da en önemli rolü musilaj olarak kullanılmakta ve suda çözülemeyen ağır tozların sallandırılmasını sağlamaktadır. Aynı zamanda jöle, losyon ve dişçilik ile ilgili kremlerde kullanılmaktadır. Gıda endüstrisinde genellikle katılaştırıcı etmen olarak dondurma, şekerleme, şurup, jöle ve salata mayonezinde kullanılmaktadır. Kitre yoğun bir şekilde tekstil sanayisinde de kullanılmaktadır. Tekstil sanayisinde iplik ve liflerin biçimlendirilmesinde, deri giyiminde ve ipekli kumaşların saydamlaştırılmasında önemli bir öğe olarak tercih edilmektedir. Bu faydalarının yanında Astragalus, dünyada tıp alanında kullanılan oldukça şifalı bir bitki grubu olduğu bilimsel olarak hazırlanan bazı web sayfalarında belirtilmektedir [100]. Özellikle Astragalus membranaceous kökleri, Çinde nane olarak kullanılan geleneksel şifalı bir bitki olarak bilinmektedir. Bu bitki Çinde uzun zamandan beri vücudun bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek için kullanılmaktadır. Kuvvetli bir ilaç olarak kabul edilen, savunma sistemini uyaran bu bitki diüretik, kan damarlarını genişletici ve solunumla ilgili rahatsızlıkların tedavisinde son derece etkili olduğu belirtilmektedir. Amerikan Kanser topluluğunun kanser hastaları ile yaptığı çalışmalarda, hastaların % 90nında zayıflayan bağışıklık sisteminin tekrar direnç kazandığı belirtilmektedir. Alyuvarların sayısını ve vücudun direncini artırırken sindirim sisteminin düzenli işlemesine de yardımcı olmaktadır. Ulusal Kanser Enstitüsünün ve diğer Amerikan Kanser Enstitülerinin yaptığı 10 yıllık çalışmalarda, Astragalusun kanser hastalarının bağışıklık sistemini kuvvetlendirdiği tespit edilmiştir. Bu konuda klinik deliller de mevcuttur. Kemoterapi ve radyasyon tedavisi sırasında Astragalus köklerinden elde edilen ekstraklar hastalarda, kanseri zayıflattığı, bağışıklık sistemini çabucak kuvvetlendirip ömrü uzattığı görülmüştür. Astragalus aslında direk olarak kanser hücrelerini yok etmez. Bunun yerine vücudun bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Laboratuarda 572 hasta üzerinde yapılan çalışmalarda Astragalusun böbrek üstü bezinin fonksiyonunu da kuvvetlendirdiği görülmüştür. Astragalus ayrıca kemoterapi ve radyasyon sırasında oluşan zararlı etkenlerini de önlemektedir. Bilim adamları Astragalus bitkisinde bulunan aktif maddeleri de tespit etmişlerdir. Bunlar; bioflavanoidler, choline ve astragalan B diye adlandırılan bir polisakkarittir. Astragalus ayrıca protein üretimini, T hücrelerinin fonksiyonunu, karaciğer iltihabı, AIDS ve kanser gibi virüssel hastalıklarda direnci artırır. HIV virüsü vücudumuzun hastalıklara mücadelesinde son derece önemli olan T hücrelerini yok eder. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek veya T hücre sayısını artırmanın yollarını bulmak, AIDS ile mücadelede en önemli amaçlardan biridir. Astragalus, uzun zamandan beri AIDS virüsü gibi hastalıkların tedavisinde, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde kullanılmaktadır. Yaşam süresini artırma potansiyeli, kanser ve AIDS hastalarının bir miktar tedavisi için bir alternatif olarak görülmektedir [100]. Kitre Zamkı Bir kısmının gövdesinden kitre zamkı elde edilir [38, 21]. İlaç, gıda ve tekstil sanayisinde oldukça geniş bir kullanım alanı olan bu madde ülkemizde başlıca : A.gummifer Lab. (zamk geveni) (Doğu Anadolu), ve A.microcephalus Willd. (boz geven) (İç Anadolu) türlerinden elde edilir.
Astragalus cinsinin toksikolojisi Ekonomik ve tıbbi öneminin yanında Astragalus türlerinden bazılarının özellikle Kuzey Amerikada yetişenlerin toksik etki yaptığı tespit edilmiştir. Bu zehirlerin olumsuz etkilerine rağmen, hayvanlar bu bitkileri yemeye devam etmektedirler.Astragalus zehirlenmesi 3 temel yolla görülmektedir: 1) İndolizidine alkoloidi ile, Astragalus lentiginosus ve A. lusitanicus tan elde edilmektedir. 2) Nitroproponal ile (miserotoxin), A. miser dan elde edilmektedir. 3) Selenium metabolitlerinin aşırı dozdaki toksik seviyeleri, A. bisulcatustan elde edilmektedir.
Bu zehirlenmeler daha çok enzimlerin yapısını bozmakta ve organizmada aşağıdaki problemlere sebep olmaktadır: 1) Doğum noksanlıkları 2) Üreme problemleri 3) Kalp yetmezliği 4) Ödem hastalığı 5) Büyüme gecikmeleri 6) Vücutta zayıflıklar
|